Wczoraj w Dzienniku Ustaw opublikowana została nowelizacja ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Zmienią się zasady ujawniania tajemnicy lekarskiej oraz udostępniania dokumentacji medycznej w przypadku śmierci pacjenta.
Zgodnie z założeniami ustawodawcy, nowe przepisy mają zapewnić, że tajemnica lekarska nie będzie wykorzystywana do ukrywania błędów w leczeniu. Zmiany mają również wpłynąć na funkcjonowanie podmiotów leczniczych oraz wykonywanie działalności leczniczej. W jaki sposób? Między innymi poprzez uproszczenie procedur związanych z dostępem do informacji o zmarłym pacjencie.
Tajemnica lekarska po śmierci pacjenta – stan obecny
Umówmy się – zmiany były konieczne. Dotychczasowe regulacje były bowiem, delikatnie mówiąc, niewystarczające. Stwarzały też mnóstwo problemów praktycznych. Lekarz jest związany tajemnicą lekarską również po śmierci pacjenta. Informacje objęte tajemnicą mogły zostać jednak ujawnione za zgodą osoby bliskiej.
Problem pojawiał, gdy pomiędzy osobami bliskimi zaistniał spór co do ujawnienia tajemnicy lekarskiej. Wystarczyło, że jedna z osób bliskich sprzeciwiła się ujawnieniu i lekarz miał w zasadzie związane ręce.
Dotychczasowe przepisy nie określały, jak postępować w takiej sytuacji. Powodowało to sytuacje, w których nie było możliwe legalne ujawnienie informacji dotyczących zmarłego osobom bliskim pacjenta.
Tajemnica lekarska po śmierci pacjenta od 9 lutego 2019 r.
Po wejściu w życie nowych przepisów zachowana zostanie zasada, że zgodę na ujawnienie danych objętych tajemnicą lekarską będzie mogła wyrazić osoba bliska. Zmieniają się jednak zasady wyrażenia sprzeciwu na takie ujawnienie.
Sprzeciw na ujawnienie tajemnicy lekarskiej będzie mogła zgłosić albo osoba bliska, albo – jeszcze za życia – sam pacjent. Sprzeciw będzie dołączany do dokumentacji medycznej pacjenta.
Kto jest osobą bliską?
Dotychczasowa przepisy za osobę bliską uznawały:
- małżonka,
- krewnego do drugiego stopnia w linii prostej (dziadkowie i wnuki)
- powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej (teściowie, synowa, zięć)
- przedstawiciela ustawowego (np. rodzice)
- osobę pozostającą we wspólnym pożyciu (np. konkubent, partner) lub osobę wskazaną przez pacjenta.
jak widzisz, do kręgu osób bliskich nie zaliczało się rodzeństwa pacjenta. Absurd? Cóż, już niedługo. Po wejściu w życie nowych przepisów bracia i siostry pacjenta zostaną objęci kategorią „osób bliskich”.
Tym samym rodzeństwo nabędzie istotne uprawnienia w sprawie dostępu do informacji o stanie zdrowia pacjenta.
Sąd rozstrzygnie spory
W przypadku, jeżeli pomiędzy bliskimi pacjenta wystąpi spór co do ujawnienia tajemnicy, decyzję podejmie sąd. Będzie to sąd właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego. Oczywiście sąd nie będzie działał w takich sprawach z własnej inicjatywy, a jedynie na wniosek.
Wniosek do sądu będzie mogła złożyć każda z osób bliskich oraz lekarz. W przypadku wątpliwości, czy dana osoba należy do kręgu osób bliskich, lekarz będzie miał prawo wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie również tej kwestii.
Jeżeli pacjent za życia sprzeciwi się ujawnieniu tajemnicy lekarskiej, osoba bliska będzie mogła wystąpić do sądu o wyrażenie zgody na takie ujawnienie. Będzie to jednak możliwe w dwóch przypadkach
- gdy będzie to niezbędne dla dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia z tytułu śmierci pacjenta;
- gdy ujawnienie będzie niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej.
Sąd będzie rozstrzygał tego rodzaju sprawy w postępowaniu nieprocesowym.
Dostęp do dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta
Zmiany obejmą również zasady udostępniania dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta. Zakres tych zmian będzie zbliżony do zmian w zakresie tajemnicy lekarskiej.
Dokumentacja będzie mogła zostać udostępniona osobie upoważnionej przez pacjenta za życia, lub przedstawicielowi ustawowemu pacjenta. Udostępnienie dokumentacji medycznej tym osobom będzie w zasadzie bezwarunkowe.
Nieco inaczej sprawa wygląda w odniesieniu do osób bliskich. Dokumentacja medyczna będzie mogła zostać udostępniona osobie bliskiej, chyba, że udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska. Dokumentacji nie będzie można udostępnić również, gdy jeszcze za życia sprzeciwił się temu pacjent.
Podobnie, jak w przypadku tajemnicy lekarskiej, sąd będzie rozstrzygał spory dotyczące udostępniania dokumentacji. Będą to następujące sprawy:
- wyrażanie zgody na udostępnienie dokumentacji w przypadku sporu pomiędzy osobami bliskimi;
- rozstrzyganie wątpliwości czy osoba występująca o udostępnienie dokumentacji lub sprzeciwiająca się udostępnieniu jest osobą bliską;
- wyrażanie zgody na udostępnienie dokumentacji medycznej, gdy pacjent za życia sprzeciwił się udostępnieniu.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o zmianach w prawie , zapraszam Cię do kontaktu.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }